در ادامه فایل تصویری و گزارش مکتوب سخنرانی جناب آقای دکتر موبد مهربان پولادی (رئیس انجمن موبدان ایران) در پنل «امام‌رضا (ع) و گفتگوی ادیان: زمینه‌ها و فرصت‌های اخلاقی» در اولین پیش نشست همایش بین‌المللی امام رضا علیه‌السلام و گفتگوی ادیان تقدیم علاقه مندان می شود. لازم به ذکر است این پیش نشست روز پنجشنبه 19 خرداد ماه ۱۴۰1 در بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار گردید.

مشاهده فیلم سخنرانی

به نام خداوند بخشنده مهربان. درود به همه بزرگواران. از طرف خودم و همه زرتشتیان ایران فرارسیدن میلاد حضرت امام‌رضا (ع) را به یکایک شما شادباش می‌گویم. امروزه خوشبختانه با فتوای مقام معظم رهبری و به یُمن این‌گونه نشست‌ها و گفتگوها زرتشتیان بسیار بهتر و راحت‌تر از گذشته به برگزاری مراسم و مناسک دینی و آیینی خودشان می‌پردازند. در گذشته اتهام‌هایی مانند آتش‌پرستی، ازدواج با محارم و نظیر اینها کام زرتشتیان ایران را تلخ می‌کرد و دور از باور بود. اما می‌خواهم از اخلاق و ظرفیت دین زرتشتی درباب اخلاق سخن بگویم. دین زرتشتی از دو بخش جهان‌بینی و ایدئولوژی تشکیل شده است. در بحث جهان‌بینی سه پایه و محور اصلی وجود دارد: نخست خداشناسی است که به دو شاخه خداگرایی و خداباوری تقسیم می‌شود. خود این خداشناسی به دو بخش خداشناسی نظری و عملی قابل تقسیم است. و دومین محور بازگشت انسان به سوی آخرت است. دین زرتشتی تناسخ را قبول ندارد و بازگشت به سوی خداوند و آخرت در کتاب گاهان یا گات‌ها که در دل اوِستا قرار دارد، بیان شده است و در مورد پل چینوَد یا همان پل صراط مطالبی وجود دارد. باور زرتشتیان این است که آدمی از دو بخش زمینی و مینوی تشکیل شده است. سومین محور، پیامبری است. و اینجاست که درباره بحث پیامبری باید واژگان را بشناسیم. در ادبیات ایران و فرهنگ اوِستایی واژگان همگی معنای مخصوص خودشان را دارند. واژه مترادف نداریم. مثلاً واژه خوب و زیبا و واژگانی که امروزه به کار می‌آید، و مترادف‌اند، در ادبیات اوستایی هر کدام معنا و مفهوم خودشان را دارند. برای اینکه دوباره برگردم به بحث اخلاق، باید بگویم ما در نمازهای روزانه زرتشتیان واژگانی مانند ستایش، نیایش، پرستش و خشنودی را به کار می‌بریم. ستایش فقط و فقط مخصوص خداوند بزرگ اهورامزدا است. خدایی که پاک است. هستی از خودش است و هستی‌بخش است. نیایش به نیروهای متافیزیک مربوط است که خداوند آنها را آفریده و بر یکایک مردمان واجب است که آنها را گرامی بدارند. پرستش اسم مصدر است و اسم فاعل آن پرستار؛ همانطور که پرستار از بیمار پرستاری می‌کند، وظیفه زرتشتیان و انسان‌ها این است که از آفریده‌های خداوند در این گیتی پرستاری  و مراقبت کنند. آب را آلوده نکنند، هوا را آلوده نسازند، خاک را آلوده نکنند و پاکی و پاکیزگی را به کار بندند. پس این واژگان هر کدام معنای مخصوص خودشان را دارند. و اما هنگامی که وارد ایدئولوژی می‌شویم اخلاق و احکام مطرح می‌شود. در گاهان و در اوِستا بسیار درباره اخلاق سخن گفته شده است. اخلاق چیست؟ باید بدانیم که شناخت درست به ارزش‌های انسانی و راه‌های به‌دست‌آوردن نیکی‌ها و خوبی‌هاست. ما باید دانش را به کار ببریم. جایگاه دانش در ذهن آدمی است. باید اندیشه نیک در ذهن داشته باشیم و بعد التزام به آن به ایمانی که دین مطرح می‌کند، تبدیل می‌شود. وقتی این‌گونه شد، نتیجه‌ای که حاصل می‌شود، اخلاق نیکو است. از نظر دین زرتشتی خوب و بد زاییده اندیشه آدمی است. و اخلاق ریشه در سرشت یا فطرت انسانی دارد. پس ما وظیفه داریم فطرتی را که بالقوه است و آن گرایش‌های عالی خدایی را در خودمان تقویت کنیم و آنها را به درجات بالا برسانیم و با همان اندیشه و گفتار و کردار نیک اخلاق را در خودمان پرورش دهیم. فلسفه اخلاق و ریشه‌های آن به اخلاق عملی و اخلاق نظری تقسیم می‌شود. در اخلاق عملی تربیت اخلاقی را داریم. شناخت و انگیزش و توان عملی را داریم. که فرد فرد انسان ها باید آن اخلاق و آن ایمان را در دل خودشان تقویت کنند. در اخلاق نظری باید دستورات اهورایی را به کار بندند. بار دیگر می‌گویم که این نشست‌ها و گفتگوهای میان ادیان بسیار بسیار برای ما زرتشتیان سودمند بوده و سپاسگزاری می‌کنم. در دین زرتشت نه تبلیغ وجود دارد و نه پذیرش، اما گفتگوی ادیان را با کمال میل می‌پذیرد و با گرمی با هم‌میهنان و سایر دوستان گفتگو می‌کند و برای پیشرفت کشور و جامعه تلاش می‌کند. این گفتگوها باعث شده بسیاری از مشکلات رفع گردد.