سخنرانی خانم دکتر سمیه عرب خراسانی در روز دوم همایش
17 بهمن 1402
سخنرانی خانم دکتر سمیه عرب خراسانی در روز دوم همایش

در ادامه فایل تصویری و چکیده سخنرانی خانم دکتر سمیه عرب خراسانی (استادیار دانشکده زن و خانواده، دانشگاه ادیان و مذاهب) با عنوان «جنسیت و آموزه‌های دینی در شکل‌گیری راهکارهای نگهداشت خانواده» در همایش بین المللی امام رضا (ع) و گفتگوی ادیان تقدیم علاقه‌مندان می شود.

 

مشاهده فیلم سخنرانی

 

خانواده نقشی بسیار مهم در بازتولید سخت (فرزندآوری) و بازتولید نرم (جامعه‌پذیری و انتقال ارزش‌ها) دارد. از جمله مهم‌ترین ارزش‌های هر اجتماع و جامعه‌ای دین و جنسیت است. جنسیت ساختار و سامانی انسان-ساخت است که در فرایند تاریخ ادیان بخش‌های خاصی از آن تقویت، تصحیح یا حذف شده است. آشکارترین بازنمایی جنسیت و دین در نهاد خانواده قابل مشاهده و ردگیری است. گسترش این سامانه انسان-ساخت به جهت برتری یافتن جنس مذکر بر جنس مؤنث و با پراکنش آموزه‌های دینی در حمایت از آن، سبب رشد یک‌جانبۀ ساختار جنسیت در وضعیت تک‌جنس‌محور (مردمحور) شده است. ساکت نگاه داشتن صدای زنانه و جنس مؤنث، هم در تعبیر از آموزه‌های دینی و هم در نهاد خانواده سبب ادامه یافتن صورت تک‌جنس‌محور و مردانه نهاد خانواده گردیده است. اصرار بر ادامه صورت تک‌جنس‌محور خانواده (مردان به عنوان رئیس خانواده با تعبیر از قوامیت)، استفاده از آموزه‌های دینی در حمایت از این صورت (توصیه‌های یک‌جانبه مبنی بر اهمیت شوهر و شوهرداری به زنان) و توصیه به زنان برای همراهی و همگامی با این رویه سبب شده است که خانواده در چنین نگاهی، رویه و کنشی پادنهادی را ایجاد کند که ازدواج‌هایی را به جدایی و افراد مجردی را از ورود به این نهاد منصرف سازد. ادامه تفسیر تک‌جنس‌محورانه و مردانه از آموزه‌های دینی امکان نگهداشت خانواده را محل تردید جدی قرار می‌دهد. آنچه قرار نیست رخ دهد تغییر پارادایم مردانه با رویه تک‌جنس‌محورانه زنانه و آنچه لازم است رخ دهد، تعبیر سومی با مرکزیت حفظ نهاد خانواده و پالایش آن از آموزه‌های آسیب‌رسان به زنان، مردان و فرزندان است.