در ادامه فایل تصویری و چکیده سخنرانی آقای دکتر اکبر قربانی (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان، واحد اردستان) با عنوان «گفتگوی ادیان بر مبنای تمایز ظاهر و باطن با تأکید بر دیدگاه فریتیوف شوان» در همایش بین المللی امام رضا (ع) و گفتگوی ادیان تقدیم علاقه‌مندان می شود.

مشاهده فیلم سخنرانی

جهانی شدن و همگرایی انسانی در دنیای امروز بر اهمیت و ضرورت گفتگوی ادیان افزوده است. کوشش برای جستجوی مبنایی پایدار برای گفتگوی ادیان، از دلنگرانی‌های پژوهشگران عرصۀ دین‌پژوهی است. نوشتار پیش رو، به شیوۀ توصیفی-تحلیلی و با تأکید بر آراء فریتیوف شوان، کوشیده است تا تمایز ظاهر و باطن را به عنوان مبنایی پایدار برای گفتگوی ادیان تبیین کند. این تمایز که در واقع کلید اصلی فهم نظریۀ وحدت متعالی ادیان است، مرز اختلاف و اشتراک ادیان را در تمایز شریعت از طریقت قرار می‌دهد. شوان با توجه به محدودیت و تنگنای شریعت ظاهری، از یک سو، و گستردگی و شمول طریقت باطنی، از سوی دیگر، هم تمایز سطوح معرفتی شریعت و طریقت و هم تفاوت مراتب انسانی اهل ظاهر و اهل باطن را تفسیر می‌کند. از این رو، در سطح شریعت و ظاهر دین، نگاه ناهمدلانۀ پیروان ادیان گوناگون نسبت به یکدیگر قابل توجیه است و تفاوت احکام و قوانین شریعت و نیز دریافت‌ها و نگرش‌های متفاوت نسبت به مسائل اخلاقی، با توجه به زمینۀ انسانی و بافت اجتماعی ادیان، تنها گفتگو در باب امور متفاوت به شمار می‌آید و به معنای ناسازگاری ادیان با یکدیگر نیست. در سطح طریقت و باطن دین، شاهد گفتگو و نگاه همدلانۀ اهل باطن نسبت به یکدیگر و نیز نگرش همراه با احترام و مدارای اهل باطن نسبت به اهل ظاهر هستیم. توجه به تمایز ظاهر و باطن، افزون بر اثبات وحدت درونی ادیان، می‌تواند زمینه‌ساز گفتگوی حقیقی، و نه صرفاً مصلحت‌آمیز، میان ادیان باشد.