در ادامه فایل تصویری و چکیده سخنرانی آقای دکتر جهانگیر مسعودی (استاد گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد) با عنوان «گفتگوی ادیان از منظر ایده وحدت متعالی ادیان» در همایش بین المللی امام رضا (ع) و گفتگوی ادیان تقدیم علاقه‌مندان می شود.

مشاهده فیلم سخنرانی

مشاهده فایل ارائه

وحدت متعالی ادیان ایدۀ کثرت‌گرایانۀ سنت‌گرایانی چون فریتهوف شوآن و سید حسین نصر است. بر اساس این ایده، تنها حقیقت مطلق در عالم تحقق ذات باری تعالی است و سایر موجودات تجلیات ناقص و نسبی آن حقیقت مطلق محسوب می‌شوند. در نگاه سنت‌گرایان، خداوند دو نوع تجلی داشته است. نخست تجلیات تکوینی او که همان اعیان و حقایق در عالم هستند و دیگری تجلیات تشریعی باری تعالی که مشتمل بر ادیان و شرایع وحیانی می‌شود. سنت‌گرایان برای اشاره به ادیان مختلف از اصطلاح «مطلق نسبی» استفاده می‌کنند، زیرا اگرچه ادیان نسبت به حقیقت مطلق تجلی نسبی و ناقص محسوب می‌شوند، لیکن در نسبت با مخاطبین خود (اصحاب آن دین) حقیقتی مطلق تلقی می‌گردند. دیدگاه مزبور، به واسطه خصوصیت کثرت‌گرایانه خود، به ظاهر زمینه را برای گفتگوی ادیان فراهم می‌سازد، اما در این نوشتار نشان خواهیم داد که در واقع راه گفتگو میان ادیان را مسدود می‌سازد، زیرا به یک نوع کثرت‌گرایی انفصالی شبیه به بازی‌های زبانی ویتگنشتاینی می‌انجامد.