در ادامه فایل تصویری  سخنرانی خانم آسیه میرزاعلی(مدیر مدرسه علمیه خواهران ام الابرار) با موضوع «تاثیر عبادات بر سلامت و پایداری خانواده » در پانزدهمین پیش نشست همایش بین‌المللی امام رضا علیه‌السلام و گفتگوی ادیان که روز چهارشنبه 6 دی ماه ۱۴۰۲ در مدرسه علمیه خواهران ام الابرار آق قلا برگزار شد، تقدیم علاقه‌مندان می‌شود. گزارش مکتوب جلسه جلسه به زودی تقدیم علاقه مندان می گردد.

مشاهده فیلم سخنرانی

پرسش بنیادین این است که تاثیر عبادت در خانواده چیست؟ آیا عبادت در خانواده جایگاه مهمی بر سلامت روان و پایداری خانواده دارد؟ نمودهای عبادی کدامند؟ مادربزرگ پیری می‌گفت به خانواده‌های خوشبخت نگاه کنیم که چرا خوشبخت شدند؟ خانواده‌هایی که هم در این دنیا خوشبخت و هم در آن دنیا بهشتی هستند. باید از راه و روش خانواده‌هایی که ابولهبانه زندگی کردند دوری کرد. این طرز فکر مادربزرگی است که ساده زندگی کرده و به حق سخن می‌گوید.

از آنجایی که موضوع خانواده مهم است پس درس‌ها و پژوهش‌هایی به این امر اختصاص داده شده است. خانواده من، خانواده شما و خانواده امت رسول الله (ص). تربیت و استواری خانواده از مباحثی است که در دین اسلام مورد توجه جدی قرار گرفته است و قرآن کریم به عنوان عالی‌ترین راهنمای حیات بشر بهترین هدایت‌گر در این مسیر است که با توصیه‌های اخلاقی، اعتقادی و عبادی باعث استحکام خانواده شده است.

می‌دانیم رویگردانی از باورهای دینی و اعتقادی آرامش و لذت را از خانواده‌های ما می‌گیرد و موجب حیرت، سرگردانی و پوچی اعضای خانواده می‌شود. در هر امتی سعادت و شقاوت مرهون رشد یا ضلالت خانواده است، پس به خانواده اهمیت زیادی می‌دهند. همه دستاوردهای علمی و هنری بشر در سایه خانواده‌های سالم و امن پدید آمده است و بدون خانواده نه تنها هویت انسانی بشر نابود می‌شود، بلکه همه تلاش‌های فردی و اجتماعی نیز نافرجام و بی‌ثمر خواهد بود. به همین خاطر ملت‌هایی که در آستانه نابودی خانواده قرار دارند، درصدد حفظ خانواده‌های جایگزین هستند.

قرآن کریم به عنوان عالی‌ترین راهنمای بشر برای دستیابی به حیات طیبه، بخش عظیمی از مطالب خود را به خانواده و حقوق همسران و فرزندان اختصاص داده است. رجوع به این آیات الهی می‌تواند انسان را به سوی تحکیم خانواده هدایت کند. اعضای خانواده با همان انگیزه‌ای که برای تشکیل خانواده اقدام کردند، باید با همان انگیزه بر دوام آن هم اصرار داشته باشند تا پویایی این نهاد مقدس تا پایان حفظ شود.

تحکیم خانواده یعنی چه؟ آیا پایداری خانواده به قیمت کوتاه آمدن یک طرف، امکان دارد؟ اگر چند وابسته خونی در زیر یک سقف زندگی ‌کنند و حق و حقوق یکدیگر را نادیده بگیرند، آیا خانواده محکم خواهد بود؟ یقینا محکم و استوار نخواهد بود. اگر در ظاهر پایدار بماند از درون پوسیده می‌شود. به همین دلیل، مقصود از تحکیم خانواده فراگیری اصل اعتدال در بین تمام اعضای خانواده است.

اگر هدف از برقراری زوجیت، تشکیل خانواده است، این هدف باید به مرحله اجرا برسد. تمام اعضا باید به آسایش برسند. ظلم و نامردی و تحقیر نباشد. حتی اگر یک عضو را طرد کنند، این خانواده محکم نخواهد بود. عبادت و اعتقادات یکی از مهم‌ترین جایگاه‌ها را در بنیان خانواده دارد.

برای هر فرد مسلمان روشن است که عبادت نقش اصلی را در تحکیم خانواده ایفا می‌کند. پرستش خالق متعال جوششی است که از اعماق وجود انسان فوران می‌کند و شعاع نورش تحکیم و تعالی خانواده را دربرمی‌گیرد و به زندگی خانواده معنای محکم و صریح می‌دهد.

ایمان به خداوند، پیامبران و جهان آخرت اصولی است که باید در خانواده قوی باشد و نسبت به آن التزام عملی وجود داشته باشد. برای اینکه خانواده‌ای از لحاظ معنوی به اوج خود برسد باید از ابتدا بر اساس دین و اخلاق شروع شده باشد. پول، اصل و نسب، زیبایی و دینداری از ملاک‌های انتخاب زن و مرد برای ازدواج است. اما دین از ملاک‌های دیگر مهم‌تر است. هر شخصی از یاد و ذکر خدا دور شود، زندگی سختی خواهد داشت و در کشورهای غربی هم دریافته اند که اعتقادات مذهبی و باور به خداوند در بهبودی سریع‌تر بیماری‌ها دخیل است.

به غیر از اینکه باید نفقه همسر پرداخت شود و از لحاظ مادی همه امکانات تهیه شود، دین اسلام اشاره کرده است که برای هر نفقه‌ای که برای سیر کردن شکم و زن و بچه‌ات پرداخت می‌کنید، پاداش می‌گیرید. اگر خانواده بر این محور بنا شود، قطعا خانواده محکم و استواری خواهد شد. تشکیل خانواده باید بر مبنای اساس و قواعد باشد تا محکم و استوار باشد.  

بزرگترین موهبتی که می‌تواند در سلامت یک طفل نورسیده نقش داشته باشد، حضور در خانواده‌ای نمازگزار است. چنین کودکی گام در مسیر سعادت می‌گذارد. پدر و مادر در دینداری فرزند نقش دارد. یکی از کارکردهای مهم ایمان رسیدن به امنیت است. عبادت در روان انسان آرامش ایجاد می‌کند. یاد خدا روشنایی‌بخش قلب‌های اعضای خانواده است. نماز عمل خیر و سیره تکامل معنوی خانواده‌ها برای رسیدن به بالاترین آرامش‌ها است.

آیا عبادت در این عصر در خانواده‌های ما پررنگ است یا کمرنگ شده است؟ با وجود دغدغه‌های امرار معاش آیا حواسمان به ایمان در خانواده‌ها هست؟ در سوره عنکبوت به این نکته اشاره شده است. «کسانی که جز خدا اشخاص و اشیاء دیگری را به دوستی گرفتند و برای خود سرپرستان دیگری انتخاب کردند، کارشان همچون کار عنکبوت است. بی‌گمان سست‌ترین خانه‌ها خانه و کاشانه عنکبوت است».

معنی این آیه در بیشتر تفسیرها این است که خانواده عنکبوت سست است. علم ثابت کرده که خانه عنکبوت بسیار محکم است ولی چرا خداوند فرموده سست‌ترین خانواده‌ها است، منظور روابط عاطفی عنکبوت است. عنکبوت ماده حرکات رقص مانند نر را می‌بیند و به سمت او می‌رود. پس از باروری و بعد از به دنیا آمدن بچه‌ها عنکبوت ماده نر را می‌خورد. به همین دلیل قرآن به سستی خانه عنکبوت اشاره می‌کند چون رابطه عاطفی بین آنها وجود ندارد. ان‌شاءالله خداوند ما و شما را از گروه دانایان و خردورزان قرار بدهد.

تهیه کننده: آناهید خزیر