سخنرانی دکتر زهرا شریف: مبانی اخلاق خانواده در جهان معاصر
دکتر زهرا شریف، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، در اولین سخنرانی بین المللی همایش بینالمللی امام رضا(ع) و گفتگوی ادیان با عنوان «مبانی اخلاق خانواده در جهان معاصر» به سخنرانی پرداختند. این سخنرانی به زبان عربی و به صورت برخط در تاریخ 22 آذر ماه 1402 برگزار گردید. در ادامه فایل صوتی و تصویری و ترجمه چکیده این سخنرانی تقدیم علاقه مندان می گردد.
در برابر تحولات معاصر و چالشهای مدرنیته و پستمدرنیته و به تبع انقلاب تکنولوژی و تحولات اقتصادی در دوره جدید، خانواده با چالشهای قابل توجهی در حفظ اخلاقیات و نقش پیشگامانه خود در جامعه مواجه است. این تحولات که مفاهیم و ارزشهای اخلاقی را تحت تأثیر لیبرالیسم و نسبیت، بازتعریف کردهاند، دین و خانواده را در مقابله با فرهنگ غالبی قرار داده که تهدیدی جدی برای ارزشهای اخلاقی سنتی است. این امر نیاز به بازبینی مبانی خانواده به عنوان اساسی برای اخلاق در مواجهه با این چالشها را برجسته میکند. برخی از مهمترین این چالشها چنین است: تردید نسبت به مبانی نظری اخلاق و اصول اخلاقی، فردگرایی و افزایش خصوصیسازی فرهنگی که شکاف بین نسلها را تشدید میکند و به نادیده گرفتن ارزشهای سنتی منجر میشود، اولویت دادن به لذت و لذتجویی در برابر ارزشهای واقعی که منجر تجزیه معنای واقعی زندگی می شود. در برابر این چالشها، ظرفیت های خانواده و نقش اساسی آن در بهبود اخلاق و مواجهه با چالشها از طریق تأکید بر هویت جمعی و عمیقتر کردن روابط خانوادگی مبتنی بر ارزشها و سنتها ظهور مییابد. خانواده میتواند نقش حیاتی در نهادینه کردن ارزشهای اخلاقی با تمرکز بر تقویت پیوندهای خانوادگی، حفظ ارتباط بین اعضای خود، و افزایش آگاهی نسبت به اهمیت زندگی صالح و رعایت ارزشهای اسلامی در تمام جنبههای زندگی ایفا کند. متون دینی، به ویژه قرآن کریم، بر اهمیت خانواده به عنوان زیربنای جامعه که ظرفیت تربیت افراد بر اساس ارزشهای اخلاقی و آمادهسازی آنها برای تبدیل شدن به اعضای فعال و مسئول جامعه را دارد تأکید می کند. تأکید بر اخلاق فردی و اجتماعی از طریق فداکاری و ایثار، نهادینه کردن ارزشهایی مانند عشق عمیق و پایدار، آموزش صبر و فضائل عملی، کارکردهایی است که خانواده با اهتمام به آنها می تواند به دژی مستحکم در برابر چالشهای اخلاقی جهان معاصر تبدیل شود.