در ادامه فایل صوتی و تصویری  به همراه گزارش مکتوب سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید مهدی قریشی (نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان غربی و امام جمعه ارومیه؛ دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه ارومیه) با موضوع «امام رضا (ع) و راهبردهای الهیاتی در وحدت ادیان و مذاهب» در سومین پیش نشست همایش بین‌المللی امام رضا علیه‌السلام و گفتگوی ادیان که روز شنبه  6 آبان ماه ۱۴۰۲ در دانشگاه ارومیه برگزار شد، تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.

مشاهده فیلم سخنرانی

حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی قریشی در ابتدای سخنرانی خود به اهمیت موضوع وحدت میان ادیان و مذاهب و گفت گوی میان آنها اشاره کرده و افزودند : این مسئله در دین مقدس اسلام دارای اهمیت زیادی است و در طول تاریخ، بزرگان دین از وجود مقدس پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله گرفته تا ائمه علیهم السلام و مخصوصا امام رضا علیه السلام در این مسیر تلاش های زیادی کرده اند.

حجت الاسلام و المسلمین قریشی در ادامه ابتدا دلایل قرآنی وحدت بین ادیان و مذاهب را توضیح دادند. اولین دلیل قرآنی مورد اشاره آیه سیزده سوره حجرات بود « یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَىٰ وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا...» در این آیه خداوند همه مردم را مورد خطاب قرار داده است و این خطاب نشان دهنده این است که وحدت و همدلی باید در همه آحاد بشر اتفاق بیفتد. حجت الاسلام و المسلمین قریشی خطاب خداوند در این آیه را مبتنی بر یک نگاه وسیع که همه انسانها با هم دیگر خانواده بوده و ارتباط حسبی و نسبی دارند معرفی کرده و افزودند : خداوند کسی را بر  دیگری برتری نداده و تنها معیار ارزش و برتری را تقوا و خدا ترسی معرفی کرده است.

دلیل قرآنی دیگری که حجت الاسلام و المسلمین قریشی به آن اشاره کردند آیه 64 سوره آل عمران بود «قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ کَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ...» در این آیه خداوند متعال  ادیان الهی را به یک نقطه مشترک فرا می خواند. این نقطه مشترک بین ادیان اعتقاد به وحدانیت خداوند است و اینکه جز او هیچ چیز دیگری را عبادت نکنند.

ایشان در ادامه به ادله روایی وحدت ادیان پرداخته و به خطبه 122 امیر المومنین علیه السلام اشاره کردند که حضرت می فرمایند: «إِنَّ الشَّیْطَانَ یُسَنِّی لَکُمْ طُرُقَهُ....» شیطان راه خود را برایتان هموار نموده، مى خواهد گره رشته ایمانتان بگلسد و به جاى اتحاد کارتان را به تفرقه کشد و فتنه و فساد برانگیزاند. بنابر این بیان حضرت علی علیه السلام، اتحاد و همدلی از سمت خداست و تشتت و تفرقه از سمت شیطان است.

خطبه بعدی که ایشان به آن اشاره کردند خطبه 192 نهج البلاغه است که می فرماید: «وَ تَدَبَّرُوا أَحْوَالَ الْمَاضِینَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ قَبْلَکُمْ...» پس در احوال مؤمنانى که پیش از شما مى زیستند، تأمّل کنید. که در هنگام آزمون و رنج چگونه بودند. جماعتشان متفق بودند و آرایشان یکى بود و شمشیرهاشان آخته به یارى هم. ناگهان با یکدیگر به نزاع برخاستند و خداوند جامه کرامت خود از تنشان به در کرد و نعمت سرشارش را از آنان بستاند.

حجت الاسلام و المسلمین قریشی در توضیح این خطبه افزودند: مسئله تفرق این چنین است. اختلاف باعث سلب نعمت خداوند می شود.

ایشان در ادامه به سیره عملی امام رضا علیه السلام پرداخته و افزودند : امام رضا علیه السلام نه تنها در زمان حیات مبارکشان محور وحدت بودند، بلکه با ایجاد گفت و گو ی بین ادیان و مذاهب به آن اهمیت ویژه ای دادند. اکنون نیز حرم مطهر و بارگاه ملکوتی ایشان موجب وحدت است. موارد فراوانی از علمای اهل سنت بوده اند که به زیارت امام رضا علیه السلام می رفتند و دیگران را نیز به این زیارت تشویق می کردند.

بر همین اساس در دین اسلام بر روی مسئله وحدت تاکید زیادی شده است. پیامبر اکرم و ائمه معصومین علیهم السلام تلاش های زیادی برای این امر کرده اند.

تهیه کننده: مهدی تقیون