سخنرانی دکتر راحله کاردوانی در پیش نشست دوم
در ادامه فایل تصویری و همچنین گزارش مکتوب سخنرانی سرکار خانم دکتر راحله کاردوانی (استادیار پژوهشکده مهرستان) با موضوع «تاثیر باورها و اعتقادات دینی بر سلامت و کارآمدی خانواده» در دومین پیش نشست همایش بینالمللی امام رضا علیهالسلام و گفتگوی ادیان که روز پنجشنبه ۱۸ خردادماه ۱۴۰۲ در مرکز فرهنگی کلیمیان اصفهان برگزار شد، تقدیم علاقهمندان میشود.
دکتر کاردوانی موضوع سخنرانی خود را کارآمدی باورهای دینی در راستای افزایش سلامت خانواده در جهان امروز معرفی کردند که مبتنی بر یک پژوهش جهانی جامع میباشد. از نظر ایشان مطابق پژوهشها و آمارها خانواده مهمترین رکن جامعه و پاسخ به یک نیاز فطری در بشر است و پژوهش حاضر به جهت اهمیت مساله خانواده تقریر یافته است. با این حال، نیازمند به پژوهشهای جامع و دقیق در حوزه خانواده در راستای تحکیم خانواده میباشیم.مطابق پژوهش حاضر اثبات میشود که خانواده کارآمد خانوادهای است که محور اصلی آن محبت میباشد.
ایشان سپس در مورد شیوه نگرش به همسر، و همچنین جایگاه و منزلت همسر توضیحاتی ارائه دادند؛ از نظر دکتر کاردوانی نگرش شوهر به همسر باید به عنوان شخصی باشد که فرزندان در دامن او پرورش مییابند که این امر به طور ناخودآگاه موجب افزایش محبت به همسر خواهد گردید.
از نظر ایشان خانواده سالم، خانوادهای است که از رقابت به دور است و واژگان من، تو در آن بیمعنا است. در این زمینه، پژوهشِ نقشه خانواده در جهان (Global Map of the Family) به زبان لاتین صورت گرفته است که به این سوال پرداخته که آیا دین موجب انسجام خانواده میشود یا خیر؟ پژوهش مذکور در یازده کشور جهان بهوسیله پرسشنامههای معتبر علمی توزیع شده است تا کشف کند که آیا دین میتواند موجب استحکام خانواده گردد یا خیر؟
ایشان در ادامه به محورهای بررسی شده در تحقیق مذکور که شامل شاخصهای باروری، رضایت زناشویی، خشونت خانگی و خیانت می شود پرداختند. مطابق نتیجه نهایی این پژوهش جهانی، در هر چهار شاخصه و در همه ادیان، ثابت شد باورهای دینی موجب استحکام خانواده میگردد. انجام مناسک دینی مشترک توسط زوجین موجب افزایش تعامل و برنامههای مشترک آنان شده و موجب افزایش محبت و همکاری میان آنان میگردد.
شعار برابری جنسیتی که امروزه همه جوامع دینی و غیردینی را درگیر کرده است و این گزاره غلط که؛ (( اگر برابر جنسیتی به وجود آمد حال جامعه خوب خواهد بود )) یک باور غلط است.
پژوهش یادشده اهمیت توجه به تفاوتهای جنسیتی را در جهت تحکیم خانواده مورد توجه قرار داده است. همه ادیان مطلقا بیان میکنند که تفاوتهای جنسیتی و تفاوتهای مبتنی بر طبیعت انسان، به تحکیم خانواده و حال خوب زوجین کمک میکند. از طرف دیگر برابری جنسیتی یک رقابت بیبرنده است که موجب تضعیف جایگاه خانواده خواهد شد، زیرا این تفکر با زیرپا گذاشتن تفاوتهای طبیعی که هدف آن تحکیم خانواده بوده است به دنبال ایجاد حال خوب و اصطلاحا خوشبختی برای خانواده است در حالی که مطابق خروجیهای علمیِ تحقیق مذکور، این امر ناممکن خواهد بود.
حلقه طلاییِ دایره اثرگذاری دین بر خانواده، مباحث اخلاقی و توصیههای اخلاقی دین میباشد. برخی از تعالیم و توصیههای اخلاقی ادیان مانند صبر و خویشتنداری که در ادبیات دینی از آن به عنوان تقوا یاد میشود، یا نفی خیانت و تاکید بر امانتداری و همچنین ترک دروغ، التزام به شجاعت و... موجب تحکیم بنیان خانواده میگردد و سبب میشود اعتماد متقابل میان زوجین شکل بگیرد. ازاینرو به نظر میرسد یگانه راه جلوگیری از سقوط خانواده در دنیای مدرن اتکا به ارزشها و باورهای دینی است.
تهیه کننده: محمد پاینده