در ادامه فایل تصویری و همچنین گزارش مکتوب سخنرانی سرکار خانم لئا دانیالی (پژوهشگر فرهنگ یهود، عضو هیئت مدیره انجمن کلیمیان اصفهان) با موضوع «جایگاه زن در یهودیت» در دومین پیش نشست همایش بین‌المللی امام رضا علیه‌السلام و گفتگوی ادیان که روز پنجشنبه ۱۸ خردادماه ۱۴۰۲ در مرکز فرهنگی کلیمیان اصفهان برگزار شد، تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.

خانم لئا دانیالی در ابتدا هدف خود را از شرکت در این نشست ارائه مطالبی از تورات و سنت یهود درباره زنان بیان کردند. از نظر ایشان پرداختن به عملکرد زنان نامبرده شده در تورات و همچنین زنان امروز یهود به جهت ایجاد پویایی در دین یهود حائز اهمیت است. ایشان همچنین افزودند که در دوران تلمودی با اینکه همه نویسندگان و دانشمندان مرد هستند زنان نیز به واسطه حضور و فعالیت خود به عناوین مختلف مانند خدمتکار و... بر زبان عبری و آرامی تسلط داشتند و بسیاری از دانشمندان مردی که به دنبال فراگیری زبان عبری بودند از این زنان زبان می‌آموختند. همچنین حتی برخی دانشمندان زن نام‌برده شده در تورات به مردان هم‌عصر خودشان ترجیح داده می‌شدند و از جایگاه بالاتری برخوردار بودند و این زنان الگوی زنان عصر حاضر خواهند بود. در یهودیت، زن محور خانواده است و جایگاه مادر یکی از مهم‌ترین نقش‌های زنان است که در تورات به آن اشاره است. از نظر ایشان، صرف مادر بودن ستایش برانگیز نیست، ازاین‌رو تلاش کردند نقش‌های دیگری که در تورات برای زنان ذکر شده است را نیز مورد توجه قرار دهند. به طور کلی چهار نقش برای زنان در تورات ذکر شده است.

رساترین، پرکاربردترین و شیواترین نقش زنان در تورات نقش ؛ همسری،مادری و خواهری می‌باشد که بیشتر از همه به آن پرداخته شده است و به عنوان الگو و نبی از آنان یاد شده است و بیشتر زنان یاد شده در تورات در این قالب بوده و ایفای نقش کرده اند مانند یُوکابَد(یوخوت) مادر حضرت موسی(ع)، روت مادر خاندان حضرت داوود(ع) و حضرت مسیح (ع) که از آنان به نیکی یاد شده است و زنانی مانند تامار عروس یهودا که داستان او در تورات به مکر زنان آغشته است و از جمله زنانی است که از او نیک یاد نشده است در این بین نام دخترانی هم هست که به واسطه اعمال خودشان یا شهرت پدرانشان از آنان نام برده شده است و گاهی سنبل روحانیت بودند.

نقش دوم زنان در تورات نقش نبی و ناجی است و از بین 55 نبی که در کتاب نام برده شده است 7 نفر آنان از زنان – سارا همسر ابراهیم(ع)، مریم خواهر حضرت موسی(ع)، دمورا، حنّا و... – هستند البته شکل نبوت زنان با مردان بوده است.

سومین نقش شناخته شده برای زنان در تورات نقش معشوق است که البته نقش تقبیح شده‌ای است و در تفاسیر یهود تقبیح شده اند و تنها معشوق ستایش شده شولمیت است که شخصیت حقیقی نمی‌باشد.

چهارمین نقش زنان نقش ملکه و حکمران است که بسیاری از آنان همسران پادشاهان بودند اما مقتدر ترین آنان ملکه سبا و حضرت آسیه نیز می‌باشد.

سپس ایشان ادامه دادند که  این زنان راهشان در دنیای مدرن توسط سایر زنان یهود ادامه یافت و امروزه نیز نقش اصلی زنان نقش زنان در خانواده است. زنان یهودی تا زمان قاجار به فعالیت‌های خانگی اشتغال داشتند و با افتتاح مدرسه آلیانس، زنان نقش‌های مدیریتی و نقش فعال‌تری در جامعه ایفا کرده اند و سازمان‌های عام المنفعه زنان یهود را تاسیس کردند مانند سازمان‌های بانوان و دوشیزگان یهود که در جهت غنای فرهنگ خانواده‌های یهودی تلاش کردند. بانوانی مانند خانم شمسی مرادپور، سرکار خانم دکتر عزیزه بلاد در گذشته و خانم فریده پورآتیان که امروز ادامه دهنده آن زنان هستند. زنان یهودی زمینه های مختلف و رشته‌های پزشکی، فنی و مهندسی و علوم انسانی فعالیت دارند و گسترده فعالیت این افراد به قدری گسترده است که برکات فعالیت ایشان به پیروان همه ادیان در ادیان رسیده است.

در انتها ایشان با نام بردن از برخی زنان نامدار کلیمی که در حوزه‌های مختلف علمی، پژوهشی ، فرهنگی و اجتماعی و ورزشی و خیریه فعالیت داشته اند، آنان را ادامه دهنده زنان بزرگ قوم یهود دانستند.

تهیه کننده: محمد پاینده